Abstract:
Kamu kesimi mali politikalarının geleneksel amaçlarından biri de ekonomide uzun
dönemde dengeli bir büyüme sağlamaktır. Gözlenen gelişmeler, dünya ekonomisinde
kamu kesimi açıklarının, bu ülkelerin kararlı makro denge içinde büyümelerine engel
olacak bir yapı meydana getirdiğini sergilemektedir.
Geçen son on yılda, ekonomi politikasında hiçbir konu kamunun bütçe açıklarının
etkileri kadar tartışılmamıştır. Farklı ideolojilerden politikacılar, açığı azaltmanın tüm
ekonomilerin geleceği açısından önemini tartıştılar. Her ne kadar ekonomistler konuyla
ilgili olarak farklı yönlere ayrılsalar da, bir çok iktisatçı açıkların zararlı görüşünü
paylaşmaktadır. Bu çalışmada da Türkiye Ekonomisi’nin 1990-2003 yılları arası
dönemde kamu borçlarının temel ekonomik değişkenler üzerinde oluşturduğu makro
ekonomik etkiler incelenecektir. Çalışmanın ilk bölümünde konuya teorik bazda
yaklaşılacak, ikinci bölümünde ise adı geçen yıllar için istatistiksel uygulama
yapılacaktır. Uygulama çalışmasında Johansen Kointegrasyon (Eşbütünleşim) Analizi
ve Vektör Otoregresif Analiz yapılacaktır. Çalışmanın amacı 1990-2003 yılları
arasındaki dönemde kamu bütçe açığı değişkeninin ekonominin temel değişkenleri
üzerindeki etkisini tespit etmektir.
Bu çalışmada yapılan analizler sonucunda bütçe açıklarının milli geliri arttırdığını
m2’deki artışın milli geliri azalttığını, faiz hadlerindeki artışın, döviz kurundaki artışın
ve son olarak da cari işlemler açığındaki bir artışın milli geliri arttırıcı yönde etkilediği
bulunmuştur. Konu ile ilgili yapılan bir çok çalışmada farklı ülkelerden farklı sonuçlar
elde edilmiştir. Ancak genel bir değerlendirme yapıldığında bütçe açıklarının ekonomik
dengeleri bozucu sonuçları kaçınılmazdır
