Avrupa Anonim Şirketi'nin avrupai niteliği

Abstract

Bu çalışmada Avrupa’da yatırımcıların, karmaşık organizasyon mekanizmalarına gerek olmaksızın, herhangi bir Üye Devlette kuracağı bir şirket ile Avrupa Birliği ölçeğinde ticari faaliyetlerine ve sınır ötesi şirket birleşmelerine imkân tanıyan bir hukuki düzenleme olan 2001/2157/AT sayılı Tüzük ele alınacaktır. Üye Devletlerin hukuklarının uyumlaştırılması çalışmaları paralelinde Şirketler Hukuku alanındaki farklılıklar ortadan kaldırılmaya çalışılmaktadır. Bu kapsamda Şirketler Hukuku alanında çıkarılan Tüzükler ve Yönergeler ile bazı ortaklık türleri ve temel Şirketler Hukuku kuralları düzenlenmiştir. Üye Devletlerin birliğinin sembolü olarak değerlendirilen 2001/2157/AT sayılı Avrupa Anonim Şirketi hakkındaki hukuki düzenleme uzun yıllar süren bir kodifikasyon sürecinin sonucudur. Avrupa Anonim Şirketine ilişkin bir düzenleme yapılması fikri ilk ortaya konulduğunda Üye Devlet Hukuklarından tamamen bağımsız, uluslarüstü bir şirket modeli hedeflemiştir. Ancak kabul edilen düzenleme ilk taslaklara göre daha dar kapsamlıdır. Tüzük öngördüğü normlar ile Avrupa Anonim Şirketi’nin özellikleri, kuruluşu ve organlarını düzenlemiştir. İlk taslaklar ile kabul edilen metin karşılaştırıldığında ve metinde üye devletlerin milli hukuklarına sıkça yapılan atıflar da göz önüne alındığında Üye Devletlerin hukuklarından bağımsız “Avrupai” bir şirket tipi yaratılması hedefine tam anlamı ile ulaşıldığını söylemek mümkün değildir. Ancak bu şirket tipi ile Topluluk ölçeğinde faaliyet gösteren büyük şirketlerin oluşumu ve özelliklede mevcut şirketlerin büyümelerini hızlandıracak ve ticareti hareketlilik artarak birlik olma yolundaki çalışmalar güçlendirecektir