Günümüzün sosyal ve kültürel etkinliklerinden biri olan, turizm hareketinden
engellilerin, bilinçsiz ve hatalı tasarımlar yüzünden yoksun kalması kabul edilmez bir
durumdur. Konaklama yapılarının sunduğu her hizmetten yararlanabilmek için,
mekansal kurgunun, yüzeyde kullanılan malzemelerin, mobilyaların, mekan algısını
arttırmaya yönelik kullanılan mimari kod ve levhaların erişilebilirliği sağlayacak şekilde
düzenlenmesi gerekmektedir. İstanbul ölçeğiyle sınırlandırılan bu çalışmanın amacı,
farklı tip konaklama yapılarının engelliler için erişebilirlik düzeylerini incelemek ve her
yapı stoğu için ayrı çözümler geliştirmektir. İncelenen otellerden biri restorasyon
örneği, biri rekonstrüksiyon bir diğeri ise yeni yapı örneğidir. Bunlar sırasıyla; koruma
tüzüğüne göre restore edilen beş yıldızlı Crown Plaza Laleli Hotel, dışı korunup içi
günümüz standartlarına göre yeniden kurgulanan özel tesis Four Seasons Hotel
Sultanahmet ve sıfırdan inşa edilen beş yıldızlı Le Meridien Hotel’dir
İnceleme, yerinde yapılan tespitler, karşılaştırmalar, fotoğraflar ve literatür
araştırmasında bulunan diğer dokümanlar paralelinde şekillenmiştir. Tezin birinci
bölümünde, engelliliğe ilişkin genel kavramlar, yönetmelikler ve standartlar incelenmiş
ve yaşadıkları mekansal sorunların altı çizilmiştir.
İkinci bölümde, konaklama yapılarının engelliler için erişilebilirliği araştırılmış ve
erişebilirliği etkileyen faktörler, fiziksel kurgu ve donatı öğeleri başlıkları altında
sınırlandırılarak incelenmiştir.
Üçüncü bölümde ise, İstanbul ili içindeki otellerin tiplerine göre şehirdeki dağılımları
istatistiksel verilere dayanarak analiz edilmiş ve sayıca diğer tiplerden fazla olan iki tip
üzerinden örnekler seçilerek engelliler için erişilebilirliği incelenmiş ve öneriler
sunulmuştur.
Yapılan incelemeler sonucu yeni yapı örneği olan Le Meridien Otel’in engelliler için
erişebilirliğinin en iyi, rekonstrüksiyon örneği olan özel tesis Four Seasons Sultanahmet
Otel’in erişebilirliğinin orta, restorasyon örneği olan beş yıldızlı Crown Plaza Laleli
Otel’in ise neredeyse erişilemez olduğu gözlemlenmiştir. Diğer bir deyişle, bugünün
yüksek teknolojisi ve bilinçli tasarım ekibinin bir araya gelmesi ile oluşan sonuç, bağlayıcı
unsurları olan yapı tiplerinin otele dönüşmesiyle çıkan sonucun çok ilerisinde olduğu
gözlemlenmiştir.
It is unacceptable that many disabled people cannot take part in one of the most
important social and cultural movements, tourism, due to the thoughtless and senseless
designs. Many hotel owners prefer to solve accessibility problems by designing
handicapped rooms. However, in order to utilize all services of the hotel, conceptual
design of spaces, the material of surfaces and the signage & symbols for enhancing the
perception must be designed according to provide the accessibility. For this reason the
aim of this research is to explore the accessibility of different types of accommodation
buildings and to find new solutions for problems. The examples that were chosen are
one restored building, Crown Plaza Hotel, one adaptive building, Four Seasons Hotel
and one new constructed building, Le Meridien Hotel.
Research was executed according to the analysis of site, comparisons, photographs and
literature survey. In the first part of the research, general concepts of disability, laws and
standards were analyzed. Moreover, special accessibility issues pertaining to disabled
were analyzed.
In the second part, the factors which affect the accessibility of the disabled in
accommodation building were observed in the scope of space organization and fittings
units.
In the third part, different types of hotels in Istanbul were analyzed according to
statistical data. Regarding to this data, three examples were selected and investigated
because of their numerous differences and star properties. All these hotels accessibility
was examined and compared.
As a result of this research, the accessibility of Le Meridien Hotel was the found to be
highest, Four Seasons Hotel was intermediate and Crown Plaza Hotel was the lowest.
When the all different types of hotels result analyzed separately, the building which one is
made up of high technology and informed design team has the accessibility for disabled
most.
