Bu tez çalışmasının amacı, günümüzde meydana gelen değişimler doğrultusunda bilgisayar teknolojilerinin ve coğrafi bilgi sistemlerinin ulaştığı son noktanın da yardımıyla afet yönetimi çalışmalarında afetin etkisi ve ihtiyaçların tespitini yapabilecek ve karar vericilere afet öncesi, sırası ve sonrasında çalışmalara yön verecek bir sistemin tasarlanması üzerine bir metodoloji ortaya koymaktır.
Afet olmadan önce muhtemel risklere göre oluşturulan senaryolar ile afet sonrası afet ile ilgili bilgiler kullanılarak hesaplanan hasar dağılımı, araziden gelecek veriler ile kıyaslanarak, güncel hasar yayılımı ve şiddetine göre, en uygun afet planı en kısa sürede uygulanabilecektir. Ölü, yaralı ve acil barınma ihtiyacı olanların belirlenmesi, kurtarma ekiplerinin ve yardım malzemelerin açık olan en uygun güzergâh kullanılarak afet bölgesine ulaştırıp, mümkün olan en fazla sayıda insanı enkaz içerisinden kurtarılması ve tahliyesi sağlanacaktır.
Afet risk haritaları amacı doğrultusunda ölçeklendirilerek karar vericilerin afetin boyutunu daha kolay anlayabilmesi sağlanacaktır. Böylece kısa sürede etkin müdahale sağlanarak afet ile paralel gelişebilecek ikincil afetlerin etkisi de azaltılacaktır. Afet sonrası ihbar sistemi telefon, faks, vs. ile gelen, adrese veya bölgeye dayalı veriler, diğer afet verileri ile (deprem, sel, yangın, heyelan vb.) değerlendirilerek afetin ilerlemesi ve yapılan iyileştirmeler süreç yönetimi mantığı ile izlenip yönetilebilecektir. Değişen verilere bağlı olarak afet sonucu oluşan risk değişimleri görülebilecektir.
Sonuç olarak Bütünleşik Afet Etki ve İhtiyaç Tespit Sistemi, risk analizleri sonucu hesaplanan can kaybı, yaralı sayısı, üstyapı ve altyapı hasarı ve buna paralel olarak lojistik ihtiyaçların daha gerçekçi belirlenmesi, imkânların daha doğru kullanılmasını olumlu yönde etkilemesi hedeflenmektedir.
Aim of this thesis study is to find out a methodology to design a system which will determine the effect and impact of the disaster, and will guide the decision makers before – during – after disaster with the help of the latest updates in the computer and GIS technology.
Scenarios generated according to the expected risks before the disaster, damage distribution calculated with the actual information is compared with data from the site and the most suitable disaster plan can be applied with the updated damage distribution and effect. With this system, determining the number of dead, injured people and the ones who need immediate housing is going to be easier and transportation of rescue teams and relief supplies by using the most convenient route; thus saving as much as possible people from debris will be provided.
Disaster risk maps that are scaled according to its purpose, will help the decision makers to understand the magnitude of the disaster. Thus, the effect of the secondary disasters will be lowered that may come up in parallel to the existing disaster. Post disaster data from the site (telephone, fax, info from address) will be assessed with existing other disaster data (earthquake, flood, fire etc.); the progress of disaster and improvements will be managed with process management logic. With regards to the fluctuant information, the changes in risks will be monitored after disaster.
As a result, Integrated Disaster Impact and Necessity Detection System aims to have a positive effect while determining the number of lives lost, injuries, superstructure and infrastructure damage and logistic needs that may come up in parallel to all of these information, and using the opportunities effectively.
