Raylı sistem tasıması, dünya üzerinde yaygın bir ulasım modudur. Türkiye’de raylı
sistemler son dönemde yüksek hızlı tren ve Marmaray ile kentiçi toplu tasımada metro
ve hafif raylı sistem yatırımlarıyla ivme kazanmıstır. Raylı sistem agının yaygınlasması
ve yolcu-km sayısının artmasıyla raylı sistemlerde meydana gelen kazaların artacagı
öngörülmektedir. Bu tezde, raylı sistem kazaları teknik olarak incelenmekte önlenmesi
için öneriler sunulmakta ve hukuki alanda kaza bilirkisi raporlarında dikkat edilecek
hususlar ele alınmaktadır.
Birinci bölümdeki giristen sonra ikinci bölümde demiryollarının dünyada ve
Türkiye’deki gelisimi ile TCDD’nin (Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları)
fonksiyonu islenmistir. Demiryolu terminolojisi içerisinde üstyapı ve altyapı grubu
tanımlanmıs ve demiryollarının uluslarası yönüne deginilmistir.
Üçüncü bölümde demiryolları bir sınıflandırılmaya tabi tutulmus, yolcu ve yük
tasımacılıgı baslıkları altında uluslararası yük tasımacılıgı konusu ayrıntılarıyla
islenmistir.
Dördüncü bölümde raylı sistemlerde meydana gelen kaza çesitleri genel olarak
sınıflandırılmıstır ve dünya çapında yasanan, en çok can kaybıyla sonuçlanan raylı
sistem kazaları incelenmis, ardından Türkiye’deki durum ortaya konulmustur. AB
ülkeleri ile Türkiye demiryolu kaza istatistikleri karsılastırılmıstır.
Besinci bölümde bilirkisiligin ne oldugu ve islevi ele alınmıstır. Kaza kategorilerine
göre bilirkisi raporları, güncel dava dosyalarından örneklendirilmektedir. Olay yeri
incelemesi anlatılmaktadır. Raylı sistem kaza incelemesi tanımı, amacı ve önemi ortaya
konulmaktadır.
Altıncı bölümde raylı sistem kazaların önlenmesi açısından demiryolu bakım, tamir
unsurları anlatılmaktadır. Demiryolunun en önemli güvenlik unsuru olan sinyalizasyon
sistemleri hakkında ayrıntılar verilmektedir.
Yedinci bölümde kaza inceleme raporu hazırlayanların dikkat edecegi demiryolları acil
durum yönetimi standardı islenmistir. Bilirkisilerin rapor yazarken dikkat edecegi yasa
maddeleri çıkarılmıs ve eksiklikler ortaya konulmustur.
Sekizinci ve son bölüm tez sonuçlarıdır.
Railways constitute an important transport mode all around the world. Thanks to recent
investments in high-speed rail, Marmaray as well as metro and LRT in the field of
urban transport, railway systems have also gained a new momentum in Turkey. With
the expansion of the railway network and increase in passenger-km, more and more
accidents are envisaged to take place in railway systems. The present study presents a
technical investigation of railway accidents, suggests about prevention and discusses the
legal issues to consider in expertise reports.
After the first chapter, the second chapter deals with the development of railways
around the globe and in Turkey, with particular emphasis on the function of the TCDD
(Turkish State Railways). Further, following a definition of superstructure and
infrastructure with reference to the railway terminology, the international aspect of
railways is also discussed.
Chapter three presents a classification of railways, and elaborates on the international
freight transport falling under this classification.
The fourth chapter categorizes in general the accidents types in railway systems and
examines the deadliest railway accidents around the world and subsequently presents
the Turkish examples. Accident statistics are compared between EU and Turkey.
Chapter five defines discusses the definition and function of expertise, which is further
illustrated through recent examples of legal expertise on the basis of accident categories.
Describes the crime scene investigation. Rail accident investigation definition, purpose
and significance have been revealed.
Chapter six discusses the issues of maintenance and repair with a view to preventing
railway accidents. Further, it provides details about signaling systems, which constitute
the foremost element of safety in railways.
The seventh chapter deals with the railway emergency management standard to be
considered by experts in preparing accident investigation reports. To this end, it
incorporates important legal clauses and existing shortcomings.
The eighth and last chapter is tessis result.
