İstanbul içme suyu havzalarında uygulanan kamulaştırma çalışmalarının idare ekonomisi açısından incelenmesi

Abstract

İçme suyu insanlar için en önemli ihtiyaç maddelerinden biri olmasına rağmen içilebilir su kaynaklarının sorumsuzca kirletilmesi, geri dönüşü olanaksız sorunların yaşanmasına sebep olmakta ve kaynakların sürdürülebilirliğini günbegün tehlikeye sokmaktadır. Su kaynaklarının kirlenmesindeki başlıca etkenler endüstriyel çalışmalar, tarımsal amaçlı kullanım, nüfustaki yoğun artış vb olarak sıralanmaktadır. Yaşamsal faaliyetlerin sürdürülebilmesi için devletin insanlar için yeterli miktarda ve kullanıma uygun içme suyunu temin etmesi gerekmektedir. İstanbul’da bulunan İçme suyu havza alanlarını kirlenmeye karşı korumak adına havzaların mutlak koruma alanında uygulanmakta olan kamulaştırma çalışmaları, yüksek maliyet gerektiren uygulamalardır. Taşınmaz iyesini mağdur etmeksizin en az maliyetle uygulanabilecek kamulaştırma yönteminin saptanması amacıyla yapılan çalışmada, İdarenin 2942 Sayılı Kanun hükümlerine göre uzlaşma yoluyla, bedel tespit ve tescil davaları yoluyla ve kamulaştırmasız el atma davaları yoluyla yapılan kamulaştırmalarla ilgili toplanan verilerle karşılaştırmalı analiz yapılmıştır. Taşınmazın zemin ve varsa muhdesat bedeli dışında hiçbir bedel ödenmeden yapılan uzlaşma yolu ile yapılan kamulaştırmada, İdarenin belirlediği m² birim bedelin mahkeme fiyatlarının altında kalması sebebiyle tercih edilmediği bu sebeple İdarenin, aleyhine açılan kamulaştırmasız el atma davalarına maruz kaldığı tespit edilmiştir. Ödenen ağır tazminat bedellerine tedbir amacıyla açılan bedel tespit ve tescil davaları hız kazanmış, bu sayede mahkeme vekalet ücretleri maktu hale gelerek, icra ve faiz ödemeleri bertaraf edilmiştir.

Although potable water is one of the most important necessaries for the human beings, being polluted potable water resources irresponsibly causes the point of no return and endangers sustainability of the resources gradually. The major factors in the pollution of the water resources are specified as the industry works, agricultural usages, and overpopulation and so on. The government should provide to supply domestic water sufficiently for maintaining of the vital activity for the people. Expropriation works being implemented in the strict protected areas of the water basins in order to preserve the potable water basin areas against for pollution in İstanbul, are high cost implementations. In the work that is made with intent to determination the method of the expropriation that will be implement with the less cost without aggrieving the owner of a real estate, Comparative analysis was conducted with the datas collected about expropriations with the case of confiscating without expropriating, registration, price determination, and negotiation according to law numbered 2942 of the administration. Because m² unit price, which the Administration determines, is under price which the court determines, it is not preferable in the expropriation that is made with the method of the negotiation without payment except of the true value of the land. Therefore, It is identified that administration is exposed to cases of the confiscating without expropriating to against the administration. Registration and price determination cases that are sued with the intent of precaution of the heavy amount of compensation paying have accelerated. And thanks for this situation, enforcement and interest payments have been removed court as fixed retainers.