Ulaşım sorunu, araçların değil insanların ulaşımının sağlandığı toplu taşımacılığın
gelişmesi ile birlikte çözüme kavuşacaktır. Toplu taşımacılığın ön plana çıkması ile
birlikte, nüfus yoğunluğu ve sosyo-ekonomik durum gibi parametrelere bağlı olarak
gelişen ulaşım talebini karşılamak üzere yüksek yolcu taşıma kapasiteli, hızlı, çevreci ve
sürdürülebilir bir sistem olan raylı toplu taşıma sistemi olduğu sonucuna ulaşılmaktadır.
II. Dünya Savaşı sonrasında otomobildeki seri üretimle beraber otomobil sahipliğinin
artışı kentlerde bireysel ulaşımın payını artırmıştır. Esnekliği sayesinde o dönem kentiçi
ve şehirlerarası ulaşımda hâkim tür olan demiryolundan yolcu çekmiş, toplu taşımanın
payını düşürmüştür. 1973 Petrol Krizi ile başlayan süreç, küresel ısınma tartışmaları
beraberinde özel araç odaklı ulaşımın kentleri yok ettiğinin farkına varılmasıyla kaynak,
enerji, zaman, gürültü, hava kirliliği, ruhsal-fiziksel tehlikeler, çevre estetiği ve kent
mekânlarının yok olması gibi sorunları en aza getirmek için kentler raylı sistemler ağı
kurmada yarışa geçmişlerdir.
Demiryolu Rönesansı, 19. yüzyıl sonu ve 20. yüzyıl başında ilk atılımını yapan ve hızla
genişleyen, ancak 20. yüzyıl ortalarında göreli bir durgunluk—hatta gerileme—süreci
yaşayan kentiçi raylı sistemlerin 20. yüzyılın son çeyreğinden itibaren yaşadığı
genişleme, mevcut sistemlerin iyileştirilmesi, teknolojik atılımlar, yeni finansman / inşa
modelleri ve yeni işletme/kalite anlayışına yönelik gelişmelerin tümüne verilen addır.
Son 30 küsur yılda yaşanan bu süreç, 21. yüzyılın ilk 10 yılında aynı hızla devam
etmiştir ve 2025 yılına gelindiğinde dünya nüfusunun yüzde 60’ının kentlerde
yaşayacağı öngörüsü ışığında ivmesini arttıracağı düşünülmektedir.
İstanbul gerek yerel gerekse merkezi yönetim yatırım kararları ile biçimlendirilen
sürdürülebilir gelişme sağlanmasına yönelik üretilecek, mekânsal gelişme stratejileri ve
modellerine ilişkin alternatifler açısından büyük önem taşımaktadır. Bu sebeplerle
İstanbul kentiçi raylı sistemlerinde kazanılan deneyimler diğer kentlerimizde kentiçi
raylı sistem kurmada büyük ölçüde tecrübe kaynağı olması açısından dikkatli
irdelenmesi, doğru analiz edilmesi gerekmektedir.
Transportation problem will be solved with an improvement in the public transport
systems that can be preferred by people rather than improvement in vehicles. As the
important of public transportation was realized, it was also concluded that rail way is
the most efficient, fast, environmentally friendly and higher passenger capacity means
of transportation, which arose from parameters such as socio-economic and population
density.
With the advent of mass production of the cars following the World War II, the number
of the people owning a private car increased dramatically. With the help of its
flexibility, it led to a decline in preference in railway, which was then the dominant
means of public transportation, thus the proportion of public transport decreased.
However, the oil crisis in 1973 brought about a race to build huge networks of railways
as other related problems such as air and noise pollution, global warming, urban
destructions by private cars, aesthetic, time, and energy efficiency.
Railway Renaissance is the term used for the period when the firs railways started to
appear and spread in the late 19th century, and it faced an almost stagnation in the midst
20th century. The term also covers the period when developments, innovations,
improvements as well as technological break thorough emerged in the late 20th century.
This trend occurring in the past 30 years kept going in the first decade of 21st century.
Moreover, the insight that 60% of the world population will have been living in urban
areas by 2025 has led to increase in this trend.
Istanbul is of great importance for alternatives to its spatial development strategies and
models to provide sustainable development, with both local and central government
investment. Therefore, railway experience inside the city of Istanbul will constitute an
important model for other cities planning to implement railway solutions for public
transportations in those cities.
