Bu çalışmada kent planlarında donatı alanı olarak belirlenen ortak alanlarda kalan özel
mülkiyetteki taşınmazların mülkiyet hakkı kullanımlarının engellenmesi durumunun
kamu yararı kavramı çerçevesinde tarihsel gelişim sürecindeki öncelikler çerçevesinde
incelenmesini içermektedir. Çalışma dört bölümden oluşmaktadır.
Birinci bölümde, Kavramsal yaklaşım olup çalışmanın anahtar kelimeleri ve genel
kavramlara ilişkin açıklamalar bölümüdür.
İkinci bölümde, Dünyada ve Türkiye’de mülkiyet sahipliliği ve planlama kavramlarının
gelişim sürecinin özetlendiği ve özellikle Ülkemizde 1839 tarihli Tanzimat
Fermanı’ndan itibaren mülkiyet, imar düzenlemesi ve imar plan kararlarına ilişkin
günümüze kadar devam eden ve mülkiyeti etkileyen yasal düzenlemeler ortaya
konmuştur.
Üçüncü Bölümde, Kadıköy İlçesi Merdivenköy Mahallesi “Beylik Ormanı Mevkii”
adıyla ifade edilen yaklaşık 50 ha alanın 1948 sonrasından günümüze kadar mülkiyet
edinimine ilişkin yasal düzenlemeler ve plan kararlarının mülkiyet deseni ve plan
kararlarında meydana getirdiği değişikliklerinin ortaya konduğu ve irdelendiği
bölümdür.
Dördüncü Bölümde, mülkiyet edinimi konusu ile imar planı kısıtlayıcı kararlarının
İnsan Hakları Komisyon Kararları, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi başvuru sayıları
ve Yargı Kararları ile birlikte Kamu yararı bağlamında sorgulanmasını kapsamaktadır.
Mülkiyet hakkı ve plan kararları bağlamında kamu yararı ve üstün kamu yararı
kavramlarının zamana, olaya ve şartlara göre alabileceği değişiklikleri cevaplayabilecek
ve çözüm üretebilecek bir şekilde disipline edilememesinde etken olan yasal hükümler
irdelenmiştir.
In this study, the preventation of uses of proprietary rights in the context of public
interest and priorities along the historical development process of realestates on private
properties in open public spaces which are defined as social spaces. The study is
consisted from four parts.
The first part of this study is consisted of conceptual approach, key words and
discussions about general concepts.
In the second part, legal amendments on ownership of property rights and the summary
of the concept of development process of planning in the world and in Turkey; and
especially after 1839’ s when the political reforms made in the Ottoman State, property,
housing arrangement and housing planing decisions are presented.
At the third part, the legal arrangements on ownership of property of 50 hectare field
which is known as ‘Beylik Forest Area’ in Merdivenköy District of Kadıköy; and
planning decisions of the characteristic of property and the changes caused on planing
decisions are figured out and investigated.
At the fourth part, the issue of ownership of property and master plan limitation
decisions are examined in the context of Comission Decisions of Human Rights, the
number of appeal to European Court of Human Right and dijudication and public
interest. Imperative dispositions which have effect on the concepts of ownership of
property and the prior public interest in the context of the ownership property and
planning decisions is investigated that can respond time, event and condition dependant
situations and to generate solutions.
