Metrobüs sisteminin incelenmesi ve sosyal, çevresel, ekonomik etkileri

Abstract

Günümüzde hızlanan ve artan sanayileşme, şehirleşme ve modernleşme sürecinin sonucunda ulaşım sektörü etkilenmiş ve yeni ulaşım-ulaştırma sistemleri arayışına gerek duyulmuştur. Kent içinde özel oto sahipliliği oranının ve hareketlilik ihtiyacının artması, bu ihtiyacın otobüs sistemleri ile karşılanmaya çalışılması, trafik yoğunluğunun ve buna bağlı olarak sera gazı salınımlarının artmasına, yaşam kalitesinin düşmesine neden olmuştur. Bu arayışlar sonucunda toplu taşıma sistemleri alternatifleri geliştirilmiştir. Bu kapsamda İstanbul’da acil ulaşım ihtiyaçlarına cevap olabilmesi için metrobüs diye adlandırılan sistem kurulmuştur. Metrobüs ana arterlerdeki trafik yoğunluğunu azaltıp, yolcuların genel trafik akımındaki sıkışıklıktan etkilenmeden, daha hızlı, daha konforlu, daha uygun seyahat etmeleri amacıyla kurulan çevreye duyarlı bir ulaşım sistemidir. Sistem, toplu tasıma sisteminin geneline yolcu sayısı ile maliyet verimliliği artısı ve etkin yönetim biçimiyle katkı yaparken; sistemin sosyal faydaları arasında toplu taşımanın desteklenmesi, çevreyle olumlu ilişkiler, arazi kullanımı üzerindeki olumlu etkiler, yatırım maliyeti verimliliği ve işletme verimliliği artısı bulunmaktadır. Bu tez çalışmasında, İstanbul Metropoliten Alanı Avcılar-Söğütlüçeşme Hattı sistemi incelenmekte, dünyadaki yapılmış örneklerine değinilmekte ve sistemin İstanbul’a kazındırdığı sosyal, çevresel ve ekonomik etkileri araştırılmaktadır.

As a result of fast growing industrialization, urbanization and modernization in today’s world, transportation sector was affected and searching new transportation systems and methods became a necessity. The life quality was declined due to the increase in the percent of car owners in the city and the need for more mobility; trying to meet this need with bus transportation systems; the increase in traffic and thus the increase in the emissions of greenhouse gas. The searches resulted in emergence of new alternatives for public transportation systems. In this regard, a transportation system called Metro-bus is established to address the urgent transportation needs in Istanbul. Metro-bus is an eco-friendly transportation system that takes away the traffic density from the main roads and at the same time it provides passengers faster, more comfortable and more convenient travel, saving them from getting stuck in traffic. As this system contributes to the public transportation system by serving more passengers with low cost and effective management procedures, the following can be sited as its social benefits: supporting public transportation, being environmentally friendly, efficient use of the available land, efficiency in investment cost, and efficiency in overall operation. In this thesis, Istanbul metropolitan area including Avcilar – Sogutlucesme metro-bus line system is examined, more examples of similar systems in other parts of the world are mentioned and this system’s brings İstanbul to social, environmental, and financial effects are explored.