Sürdürülebilir ulaştırma kavramı günümüzde çok yaygınlaşmış bulunmaktadır.
Sürdürülebilir ulaştırma için neler yapılabilir? Gerekli ve yeterli iyileştirmeler
yapılabiliyor mu? Üzülerek belirtmek gerekir ki bu sorulara olumlu yanıt vermek
mümkün değildir. Yapılan ulaştırma yatırımlarında fayda ve maliyetlerden sadece
ölçülebilir olanlar değerlendirmeye dahil edilmekte, fakat ölçülemeyen dışsal olarak
kabul edilen (hava kirliliği, gürültü kirliliği, enerji verimliliği v.b.) maliyetler dahil
edilmeye çalışılmaktadır. Ancak, bu konuda yetersiz kalınmaktadır. Bu maliyetlerin
dahil edilmemesi, motorlu taşıtların hareketliliğini ön plana çıkaran yatırımların
yapılmasına yönlendirmektedir. Bu yatırımların ağırlık kazanması, sürdürülebilir ulaşım
için gerekli olan motorsuz ulaşım türlerinin de hareket alanının azalmasına sebep
olmaktadır.
Böylece tüm bireyler ulaşım esnasında oluşturdukları maliyetlerin tamamına katlanmak
yerine, bir kısmını topluma yansıtmaktadır. Bu da ulaştırma sisteminin yanlış gelişimine
ve ulaşım olanaklarının hakça dağılmadığı bir ortamın oluşmasına neden olmaktadır.
Bu çalışma kapsamında ise, sürdürülebilirlik, sürdürülebilir ulaştırma ve ulaştırma
yatırımları kavramları tanımlanmış ve ulaştırma yatırımlarındaki dışsal maliyetlerin ve
diğer etkilerin olabildiğince kapsamlı olarak ele alınması konusu üzerinde durulmuştur.
Belirlenen yaklaşım doğrultusunda, Bursa, Kocaeli ve İzmir’de yapılan çalışmalar
incelenmiştir. Yurt dışında yapılan ulaştırma yatırımlarında, dışsal maliyetlerin nasıl
hesaba katıldığına yönelik çalışmalara değinilmiştir. Ülkemizde de bu konuda çok
ölçütlü değerlendirmeyi de kapsayan daha uygun yöntemlerin geliştirilerek uygulanması
gerektiği görüsü ağırlıklı olarak öne çıkmıştır.
The concept of sustainable transportation became very common nowadays. What can
make for sustainable transport? Can be made sufficient and necessary improvements?
Sadly, it should be noted that it is not possible to give a positive response to this
questions. On the transportation investments only measurable benefits and costs are
include, but costs can not be measured and that is considered to be exogenous (air
pollution, noise pollution, energy efficiency, etc.) are try to include. However, it is
insufficient in this regard. Because it directs making investments in highlighting the
mobility of motor vehicles. Weight gain in these investments, non-motorized
transportation modes that are required for sustainable transport leads to a decrease in
range of motion.
So all individuals during transportation to all bear the costs they create, rather than a
part of the community reflects the costs. This is the wrong development of the transport
system and causes the formation of an environment that is not evenly distributed
equitable transportation facilities.
With in the scope of this study focused on the concepts, sustainability, sustainable
transportation and transportation investments and external costs of transport investments
referred to and focused on other factors to be considered as comprehensive as possible.
With this approach Kocaeli, Bursa and zmir feasibility studies examined in this
context. It is mentioned in some workouts which have made abroad that how external
costs involve to transportation investments. Also in our country, about this issue it is
mainly prominent that even better methods include multi-criteria analysis should be
developed and implemented.
