Kalkınma ajanslarının işlevselliğine yönelik karşılaştırmalı bir yaklaşım

Abstract

Geçtiğimiz yüzyılın ikinci yarısından itibaren tüm dünyada hissedilen çok yönlü bir dönüşüm yaşanmıştır. Yereldeki ihtiyaçların merkez tarafından verimli, hızlı, etkin ve ekonomik olarak sağlanması zorlaşmış, yerel yönetimlere daha fazla söz hakkı verilmesi gerekmiştir. Yerelde kaynaşma ve ortak karar almayı esas alarak, bölgenin ortaklaşa kalkındırılması ön plana çıkmıştır. Halka hizmet sunulmasında etkinliğini artırmak ve bölgenin gelişme ivmesini hızlandırmak amacıyla, bölgesel ölçekteki kurumların gerekliliği benimsenmiştir. Bu tezde; dünyada 1930‟lardan itibaren kurulmaya başlanan, ülkemizde yönetim sistemine çok geç girebilmiş olan, kalkınma ajansları ile ajansların Avrupa Birliği sürecinde bölgesel gelişmişlik farklılıklarının giderilmesi açısından rolleri ve son yıllarda Avrupa Birliği sürecinde Kalkınma Ajanslarının açılmasıyla gelişen bu süreçte yaşanmakta olan dönüşümün bölgesel kalkınma politikaları açısından yol açtığı yeni durum ve bölgesel farklılıkların oluşmasına sebep olan faktörler değerlendirilecektir. Bu çalışmada; bölgesel kalkınmaya ilişkin kavramlar gözden geçirilecek, Dünyadaki bölgesel kalkınma yöntemleri ve bölgesel kalkınma ajanslarının tarihsel gelişim süreçleri incelenecek. Türkiye'deki Kalkınma Ajansı deneyimleri, hukuki altyapıları ve işlevsellikleri irdelenmişştir. Sonuç bölümünde ise tez konusu ile ilgili genel bir değerlendirme yapılarak ajansların olumlu ve olumsuz yönleri belirtilmiştir.

Since the second half of the last century there was a multi-faceted transformation which is felt all over the whole world. Requiring the needs of local by the central administrations fast,efficient and economical got difficult and a need of giving more voice to local authorities appeared. Based on the incorporation and co-decision in local , the region‟s development collectively took over. With the aim of increasing the efficiency of servicing to public and fastening the regions development acceleration ,requirement of foundations in regional scale appeared. In this thesis; development agencies which is founded since 1930‟s in the world and lately entered to our management system and the agencies roles about removing regional development diversities in European Union process will be considered. The factors cause new regional differences and new approaches about regional development politics which are occured by the transformation that is being lived by the opening process of development agencies will be considered. In this study; the concepts related to regional development will be checked out. The regional development methods in the world and development agencies‟ historical improvement process will be looked over. Experiences, functionalities and judicial base of Development Agencies in Turkey are examined. In the results, the agencies positive and negative sides are definedby making a general consideration about thesis subject.