Tekstil, Latince Textilis kelimesinden gelmektedir ve dilimize teknik bir kelime olarak
girmiştir. Türkçe karşılığı Dokumacılık olmasına rağmen, günümüzde tekstil kelimesi
çok geniş bir anlam kazanmıştır. Tekstil ürünleri giysi malzemesi olmak dışında iç
mekan tasarımının vazgeçilmez unsurlarından biri halindedir. İç mekan tasarımının
elemanlarından olan perde, döşeme kaplaması, duvar kaplaması vb. bir çok noktada
kullanılır. Kullanılan bu tekstil ürünleri ise sentetik ve doğal liflerden oluşmaktadır.
Doğal lifler isminden de anlaşılacağı üzere doğada hazır halde bulunan ya da
yetiştirilerek elde edilen liflerdir. Temin edildikleri kaynaklara göre üç grupta
toplanırlar; bitkisel lifler, hayvansal lifler ve mineral lifler.
Doğal bir lif olan pamuk ekonomik açıdan en değerli bitkisel liflerden biridir.
Tohumdan elde edilir ve giyim dışında, yapı tekstilleri ve endüstride de çok yaygın
olarak kullanılmaktadır.
Ses dalgalarının oluşumu, iletimi, işitme-algılama-etkilenme, ölçüm ve kontrol
teknolojileri ve uygulamalarını kapsayan ve kısaca ses olayı ile ilgili tüm konuları içine
alan akustik; ses bilimi ve tekniği olarak tanımlanır. Akustik tasarım, seslerin hacim
içerisinde hacmin işlevine uygun ve doğru olarak algılanmasına olanak sağlayacak
akustik kalite ve konforu yaratmak için gerekli mimari biçimleniş, malzeme ve
uygulama detaylarının belirlenmesiyle iyi akustik özellikleri olan mekânların
oluşturulması sürecidir.
Kültürel faaliyetler sergileyen mekanlarda, sesin dinleyicilere düzgün ve aynı seviyede
ulaşılmasını sağlamak gerekir. Bu mekanlarda akustik konforu sağlamak için, ses
yutucu malzemeler, gürültü, reverberasyon süresi, salon formu gibi önemli faktörleri
düşünerek planlama yapmak ve yine malzemelerin seçiminde bu faktörleri göz önünde
bulundurmak gereklidir.
Bu çalışmanın amacı, tekstil ürünlerinden pamuğun iç mekân tasarımında akustiğe
etkisinin öneminin anlaşılmasını sağlamaktır.
Çalışmanın birinci bölümünde tekstil ile ilgili temel bilgiler anlatılmıştır. Daha sonra
pamuk tekstilinin özelliklerine değinilerek, akustik tasarımında kullanılmasının
yararlarından bahsedilmiştir.
İkinci bölümde akustik tasarım ve ses biliminin temel tanımları anlatılmış ve daha
sonra kültürel faaliyetler sergileyen mekanlarda akustik konforu sağlamak için gereken
kriterlere değinilmiştir.
Bu çalışmanın deney kısmında farklı dokuma şekillerindeki üç farklı gramajdaki
işlenmemiş pamuk tekstilinin ses yutum katsayısı, empedans tüp kullanılarak elde
edilmiştir. Deneyin sonuçları ve kültürel faaliyetler sergileyen mekanların
gereksinimleri göz önüne alınarak, deneyi yapılan pamuk tekstillerin uygulanabileceği
mekanlara örnekler verilmiştir.
The word textile derives from the Latin “Textilis” and has entered our language as a
buzzword. Although the Turkish equivalent weaving, nowadays has a very broad
meaning. Textile products are not considered to be the material exclusively used for
clothing. It is also one of the indispensable elements of interior design. The interior
design elements such as curtains, flooring, wall covering and so on are used widely in
many locations. These textile products consist of synthetic and natural fibers. As the
name implies, natural fibers are present in the nature or obtained by raising. They are
available in three groups according to their sources; vegetable fibers, animal fibers and
mineral fibers.
As a natural fiber, cotton is economically one of the most valuable vegetable fibers. It
is obtained from the seed of the cotton plant and including clothing, it is widely used in
home textiles, structure and the industry.
The science and the technique of sound deals with the formation of sound waves,
transmission, hearing-detection, measurement, control technologies and
their applications, and briefly all of that related to the issue involving sound acoustics.
Acoustic design, consists of configuring the sound volume appropriate for the function
and accurate acoustic quality and the comfort perceived as necessary by the audience.
The design also includes the necessary implementation details to determine the material
with good acoustic space properties in the process of creation.
In cultural performance halls, it is of great concern that the sound reaches the audience
directly and simultaneously. Accordingly, the points that need to be considered by
planning for acoustic comfort in these halls include; sound absorbing materials, noise,
reverberation time and finally the form of the hall itself and also in the choice of
materials considering these factors are necessary.
The purpose of this study, is to facilitate the recognition of the acoustic effects of the
cotton textile products used in interior design.
At the first chapter of the thesis, the basics about "textile" has been presented continuing
with the specifications of cotton and consequently its use in the acoustic design.
The second chapter deals with acoustic designing and the general definitions of the
science of the sound. The criteria for realizing the acoustic comfort in cultural
performance halls have been explained there after.
The tests performed in the "impedance tube" helped establish the sound absorption
coefficient of different weaving patterns in three different weight samples of cotton
probes. According to these results and the requirements of cultural performance halls,
some examples of using these tested cotton textiles in different places are presented in
the test chapter.