Marmara Denizi’nde çevresel şartların yıllara göre değişimi

Abstract

Marmara Denizi insan sağlığı ve birden fazla ekosistemi etkilemesi açısından önemli bir deniz olma özelliği taşır. iç deniz olması ve ülkemizin nüfus, endüstri ve ticaret merkezlerinin önemli bir bölümünün bu denizin etrafında yer alması Marmara Denizi'nin hem önemini hem de karşı karşıya olduğu muhtemel olumsuz etkileri açıkça ortaya koymaktadır. Evsel ve endüstriyel atıklar sonucu Marmara Denizi'nde organik ve inorganik kirleticilerin deniz suyu kolonunda ve tabanında yüksek seviyelerde olduğu bilinmektedir. Marmara Denizi'nde yaşayan canlıların ve deniz ekosisteminin bu toksik maddelerden olumsuz etkilendiği açıkça görülen bir gerçektir. Bu tezin birinci bölümünde, Marmara Denizi ve bu denize kıyısı olan illerin için derlenen veriler esas alınarak sosyo-ekonomik, coğrafi, jeolojik ve hidrolojik özelliklerinden genel olarak bahsedilmiştir. İkinci bölümde, deniz suyu kirlilik parametreleri ve mevzuat incelenmiştir. Marmara Denizi'nde kirliliğin boyutlarını göstermek ve bu sorunun çözümü için özellikle son on yılda yapılan araştırma ve çalışmaların sonuçlarından bahsedilmiştir. Ayrıca Marmara Denizi'ne deşarj edilen evsel ve özellikle endüstriyel atıkların arıtımından ve deniz deşarjının son on yıldaki değişimine değinilmiştir ve grafik haline getirilerek sunulmuştur. Sanayisi çok gelişmiş olan ve bununla birlikte kirlilik de büyük pay sahibi olan İstanbul ve İzmit illerindeki organize sanayi bölgeleri sektör bazında incelenmiş, bunların alıcı ortama deşarj standartları ve bu sektörlerin kirlilik profillerinden bahsedilmiştir. Sonuç olarak ülkemizin ve dünyanın tek „iç deniz‟ olma özelliğini taşıyan Marmara Denizi'nde, yıllar içerisinde atıksu deşarjı kaynaklı ciddi bir kirlilik söz konusudur. Bu tezde Türkiye için oldukça önemli bir konuma sahip olan Marmara Denizi‟nin kirletici etkenlerden nasıl etkilendiği ve son 10 yıl içerisindeki kirliliği önlemeye yönelik çalışmalardan bahsedilmiştir.

The Marmara Sea is an important sea in terms of affecting the human health and many ecosystems. The importance of the sea is clear because of being an inner sea and having an important part of population, industry and trade centers of Turkey around it. Domestic and industrial wastes as a result organic and inorganic pollutants in sea water and the base is known to be at high levels at the Marmara Sea. Organisms living in the Marmara Sea and the marine ecosystem negatively affected by these toxic substances that are clearly a fact. In the first part of this thesis, Marmara Sea and in the coastal provinces,the socio-economic, geographic, geological and hydrological characteristics have been mentioned based on data from TÜİK. In the second part, sea water pollution parameters and legislation were examined. In order to show the extent of pollution in Marmara Sea and for the solution of this problem results of research in the last ten years were given. Discharging into theMarmara Sea from treatment of domestic and especially industrial wastes and change of sea discharge has been mentioned. The highly developed industrial and marine pollution which is the largest shareholder in the industrial areas of Istanbul and İzmit provinces were examined in terms of industry and the discharge standards and pollution profile of these sectors are mentioned. As a result, our country and the world's only 'inland sea' which is the Marmara Sea, over the years, there are serious pollution originating from wastewater discharges. In this thesis, Marmara Sea which has an important position for Turkey how its affected by pollutants factors within the last ten years and pollution prevention effects are mentioned.