Bir elektronik atık geri dönüşüm tesisinin maliyet fayda analizi

Abstract

Günümüzde teknolojik gelişmeler nedeni ile Elektrikli ve elektronik cihazlar günlük hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline gelmiş ve tüketim hızı da giderek hızlanmaktadır. Gelişen teknoloji ile beraber gün geçtikçe daha çok yeni model pazara sürülmekte ve tüketim artmaktadır. Tezin ana amaçlarından biri de ülkemizdeki eatıklar ile ilgili mevcut durumun ortaya konarak, halkın konu ile ilgili bilinç düzeyinin belirlenmesidir. Bu kapsamda EEE’lerin özellikleri, üretim ve tüketim miktarları ile konuyla ilgili ulusal ve uluslar arası yasal mevzuatlar incelenmiştir. Elektronik atık adı verilen yeni bir çöp türü ile karşı karşıyayız. Bilgisayar, monitor, televizyon, buzdolabı, çamaşır makinası, cep telefonu ve bunun gibi ev, ofis ve endüstride kullanım alanı bulan, yararlı ömrünü tamamlamış veya arıza nedeniyle kullanılmayan, tamiri mümkün olmayan aletlerin tümü elektronik atık kategorisi altında toplanmaktadır. Bu aletler başta metal ve plastik olmakla beraber çeşitli bileşenlerden oluşmaktadır. E-atıklar, yer kaplamaları ve sağlığa zararlı maddeler içermelerinden dolayı dünyada gittikçe büyüyen bir sorundur. Günümüzde E-atıkların geri dönüşüm için toplanması ve içinde bulunan metallerin sağlıklı şartlarda geri kazanılması çevre ve insan sağlığı bakımından da büyük önem taşımaktadır. AB standartlarına bakıldığında tüketiciye de E-atıkların bertarafı konusunda çeşitli yükümlülükler getirildiği görülmektedir. Türkiye’de “Elektrikli ve Elektronik Eşyalarda Bazı Zararlı Maddelerin Kullanımının Sınırlandırılmasına Dair Yönetmelik” ile E-Atıklar konusunda çeşitli idari, hukuki ve teknik esasların düzenlenerek elektrikli ve elektronik eşyalarda bazı zararlı maddelerin kullanımının sınırlandırılmasına ilişkin usul ve esaslar belirlenmiş durumdadır. Bu çalışma kapsamında E-atıkların oluşumu, potansiyeli, metal içerikleri, bertarafı ve ilgili yasal düzenlemeler ulusal ve uluslararası ölçekte incelenmiş ve Eatıkların yönetimi, ekonomisi ve içindeki değerli metallerin geri kazanımına yönelik çalışmalar yapılmıştır. Bir elektronik atık tesisinin yaklaşık olarak bir yıldaki kar ve zarar durumu incelenmiştir.

Today because of technological development, the types of electric and electronic equipments and producing of them are increasing and as a result of this, rapid consumption is also gaining speed. Along with advancing technology, more new models are introduced to the market and the consumption increases. The main aim of the thesis is defining of conscious degree of people about subject by displaying the present situation about electronic wastes. In this scope, the properties of electronic equipments, the amount of consumption and producing, national and internatinal legal regulations about subject were passed through a fine sieve. All in all, people today are faced with a new type of waste called as electronic waste. Waste electrical and electronic equipments are a waste type consisting of any irreparable, broken or unwanted computers, monitors, televisions, refrigerators, washing machines, cell phones and other electrical or electronic appliance accumulating from households, industry, trade and other sources. Electrical and electronic scrap particularly is characterised by the multiplicity of varying types of equipment and their very complex composition, a composite material system consisting of the main components metals and plastics. E-waste problem becomes even greater when we consider that large space they occupy and the toxic substances in them. Today, collecting E-waste to recycle and to recover heavy metals in them under healthy conditions is also important for environment and human health. When we look at EU standards, it is obvious that consumers also have been put under some obligations to dispose e-waste. In Turkey, various administrative, legal and technical principles about E-waste have been arranged and the restriction of use of some harmful materials of waste of electrical and electronic devices have been determined by “Regulations On Limiting the Use of Some Harmful Materials in Electrical and Electronic Goods” . In this study, we tried to analyze formation, potential, metal content and disposal of Ewaste and relevant legal regulations both on national and international scale. In addition, various suggestions have been put forward for management and economy of E-waste and recycling of precious metals in them.An electronic waste facility were approximately one year profit and loss statement.