Publication:
1960 YILINDAN GÜNÜMÜZE ANİMASYON FİLMLERDE MİMARLIK, KENT VE MEKÂN: GELECEK GÖRÜNDÜ

Simple item page
dc.contributor.authorHANDE TULUM OKUR
dc.contributor.authorCeylan Gezer Çatalbaş
dc.contributor.institutionBAHÇEŞEHİR ÜNİVERSİTESİ
dc.contributor.institutionİSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ
dc.date.accessioned2025-09-20T19:56:45Z
dc.date.issued2022
dc.date.submitted21.10.2022
dc.description.abstractPek çok disiplin ile doğası gereği ilişkisi bulunan sinema disiplininde, geleceğe ilişkin kurgular, uzun yıllardan beri tartışılmaktadır. Bu tartışmanın söz konusu olduğu önemli disiplinlerden biri ise mimarlıktır. Bir temsil analizi öneren bu yazı kapsamında gelecek temasının kurgu mekânlar aracılığı ile sinemadaki tezahürü, dönemsel tarih yazımı yöntemi ile irdelenmiştir. Bu yöntemde, 1960’lardan günümüze, 1. ve 2. Uzay Çağı dönemlerine göre mimarlık ile sinema arasındaki etkileşim vaka analizi yöntemi ile ele alınmış ve geleceğe ilişkin kurgular sunan seçili animasyon filmler ile çizgi dizi üzerinden bir değerlendirme gerçekleştirilmiştir. Araştırma evreninden, tabakalı seçkisiz örnekleme yöntemi ile seçilen örnekler (Jetgiller, Astro Çocuk, Transformers, Genç Bir Robot Olarak Hayatım, Aşk, Ölüm, Robotlar ve Vol-i) çalışma kapsamında değerlendirilmiştir. Bu örneklerin seçilmesinin öncül nedeni, burada işlenen kurgu mekânların yalnızca hayal gücü ile sınırlı olması ve geleceğe dair tahayyül edilen teknolojinin, malzemenin ve mekânsal niteliklerin kolayca yansıtılabilmesidir. Bu çalışma kapsamında, dönemler arasındaki ve vakalar arasındaki ilişki ile etkileşimi anlayabilmek adına ayrıca bir karşılaştırmalı anlatım, çeşitli kent ve mimarlık yaklaşımlarını aktarabilmek için kullanılmıştır. Bu anlatımda, ayrıca dönemin sosyal, kültürel arka planı, tüketim alışkanlıkları ve düşünsel alt yapısı yansıtılmıştır.
dc.identifier.doi10.32001/sinecine.1016534
dc.identifier.endpage424
dc.identifier.issn1309-5838
dc.identifier.issn2636-784X
dc.identifier.issue2
dc.identifier.startpage389
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.14719/4743
dc.identifier.volume13
dc.language.isotr
dc.relation.journalsinecine: Sinema Araştırmaları Dergisi
dc.subjectMimarlık
dc.subjectTarih
dc.subjectFilm
dc.subjectRadyo
dc.subjectTelevizyon
dc.subjectBilim Felsefesi ve Tarihi
dc.subjectSanat
dc.subjectKentsel Çalışmalar
dc.title1960 YILINDAN GÜNÜMÜZE ANİMASYON FİLMLERDE MİMARLIK, KENT VE MEKÂN: GELECEK GÖRÜNDÜ
dc.typeResearch Article
dcterms.referencesBarbera, J.& Hanna, W. (Yapımcı). (1962-1963). The Jetsons [Televizyon Dizisi]. ABD: Hanna-Barbera Productions.,Barbera, J.& Hanna, W. (Yapımcı). (1970-1974). Partridge Family 2200 AD [Televizyon Dizisi]. ABD: Hanna-Barbera Productions / Columbia Pictures Television.,Bessho, K. & Masaki, M. (Yapımcı). (1963). Astro Boy [Televizyon Dizisi]. Japonya: Mushi Production.,Cameron, J. (Yönetmen). (2009) Avatar [Film]. ABD: 20th Century Fox / Lightstorm Entertainment / Dune Entertainment /Ingenious Film Partners.,Gelatt, P. (Senarist). Miller, T. (Yönetmen). (2019). Ice Age (Sezon 1, Bölüm 16) [Televizyon Dizisi Bölümü]. Miller, T., Fincher, D., Miller, J., Donen, J. (Yapımcı), Love, Death, Robots. ABD: Digic Pictures / Blur Studio / Atomic Fiction.,Gelatt, P. (Senarist). Nelson, J. Y. (Yönetmen). (2021). Pop Squad (Sezon 2, Bölüm 3) [Televizyon Dizisi Bölümü]. Miller, T., Fincher, D., Miller, J., Donen, J. (Yapımcı), Love, Death, Robots. ABD: Blur Studio.,Lucas, G. (Yönetmen). (1977). Star Wars [Film]. ABD: Lucasfilm.,Lynch, D. (Yönetmen). (1984). Dune [Film]. ABD: Dino De Laurentiis Corporation.,MacRae, H. (Yapımcı). (1936). Flash Gordon [Film Serisi]. ABD: Universal Pictures / King Features Syndicate.,Miller, T., Fincher, D., Miller, J., Donen, J. (Yapımcı). (2019-günümüze). Love, Death, Robots [Televizyon Dizisi]. ABD: Blur Studio / Netfix Studios.,Renzetti, R. & Seibert, F. (Yapımcı). (2003-2009). My Life as a Teenage Robot [Televizyon Dizisi]. ABD: Frederator Studios / Nickelodeon Animation Studio.,Robertson, J. (Senarist). Maldonado, V. & Torres, A. (Yönetmen). (2019). When the Yoghurt Took Over (Sezon 1, Bölüm 6) [Televizyon Dizisi Bölümü]. Miller, T., Fincher, D., Miller, J., Donen, J. (Yapımcı), Love, Death, Robots. ABD: Blow Studio.,Scalzi, J. & Dept, M. (Senarist). Dept, M., Van Der Meiren, K., Nicolas, D. & Nicolas, L. (Yönetmen). (2021). Automated Customer Service (Sezon 2, Bölüm 1) [Televizyon Dizisi Bölümü]. Miller, T., Fincher, D., Miller, J., Donen, J. (Yapımcı), Love, Death, Robots. ABD: Atoll Studio.,Scott, R. (Yönetmen). (1982). Blade Runner [Film]. ABD / Hong Kong: The Ladd Company / Shaw Brothers / Blade Runner Partnership.,Shin, N. (Yönetmen). (1986). Transformers: The Movie [Film]. ABD / Japonya: Sunbow Productions, Marvel Productions, Toei Animations.,Stanton, A. (Yönetmen). (2008). Wall-E [Film]. ABD: Pixar Animation Studios.,Takei, H. & Yamamoto, S. (Yapımcı). (1980-1981). Astro Boy [Televizyon Dizisi]. Japonya: Tezuka Productions.,Wachowski, L. & Wachowski, L. (Yönetmen). (1999). Matrix [Film]. ABD / Avustralya: Warner Bros. Village Roadshow Pictures / Groucho II Film Partnership / Silver Pictures.,Acar, S. (2020). Türkiye Mimarlık Pratiğinde Googie Etkisi: Uluslararası Fuar Katılımlarında Ragıp Buluç’un Rolü. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bahçeşehir Üniversitesi, İstanbul.,Adiloğlu, F. (2005). Sinemada Mimari Açılımlar: Halit Refiğ Filmleri. Es.,Akbulut, H. (2010). [Ders notları]. Film Çözümlemeleri: Radyo Televizyon Sinema. Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi, Radyo Televizyon Sinema Lisans Programı, İstanbul Üniversitesi.,Akören, A. N. (2018). Çizgi dizi ve Animasyon Eğitiminde Son Eğilimler. Etkileşim Üsküdar Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 1 (2), 124-141.,Aktuğlu Aktan, E. (2012). İdeal ve Ütopik Kent Modellerine Ulaşım Bağlamında Biçimsel Yaklaşımlar. İdealkent, 5, 68-103.,Akyıldız, Ö. (2012). Mimari Mekânların Sinemanın Kurgusal Mekânları Üzerine Etkileri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.,Alıcı, B. (2021). Türkiye’de Animasyon Sineması Çalışmaları Üzerine Bir Değerlendirme. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 19 (37), 53-78.,Allmer, A. (2013). Sinemada Mimarlık, SineMekân. A. Allmer (Ed.). Varlık.,Astro Boy (1980) Ofcial Trailer. (2015). YouTube. https://www. youtube.com/watch?v=0G4_sC0SBps.,Balamir, A. & Erkal, N. (1999). Mimarlık Bilgisine İçerden ve Dışardan Bakışlar. Mimarlık, 5, 5-6.,Balcı, Ş. (2018). 2000’ler Türk Sinemasında Kentsel Dönüşüm. Sinecine, 9(2), 71-109.,Barber, S. (2004). Projected Cities: Cinema and Urban Space. Reaktion.,Başçı, S. (2020). Bilim Kurgu Sinemasında İç Mekân Tasarımını Şekillendiren Karakter-Mekân Bütünlüğünün Star Wars Filmleri Üzerinden İncelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, İstanbul.,Baysan Serim, I. (2014). Mimarlık ve Sinema İttifakının Soykütüğü Üzerine. Betonart. 41, 44-49.,Beşgen, A. & Köseoğlu, Ş. (2019). Sinema-Mimarlık Arakesitinde Bir Mekâna Dokunmak: Sine-Tasarım Atölyesi. Sine Filozofi Dergisi, Özel Sayı, 26-52.,Bozdoğan, S. (2015). Modernizm ve Ulusun İnşası Erken Cumhuriyet Türkiyesi’nde Mimari Kültür. Metis.,Bruno, G. (1997). Site-seeing: Architecture and the Moving Image. Wide Angle, 19(4), 8-24. doi:10.1353/wan.1997.0017,Bülbül Bahtiyar, T. (2019). 1970-1990 aralığında konut ve iç mekân özelliklerinin Kemal Sunal filmlerinden okunması. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.,Çakı, C. (2018). İkinci Dünya Savaşı’ndaki Propaganda Savaşlarında Çizgi dizinin Rolü: Nazi Almanyası ve Amerika Birleşik Devletleri Üzerine İnceleme. Hire Halkla İlişkiler ve Reklam Çalışmaları E-dergi, 1 (2), 51-63.,Diken, B. & Laustsen, C. B. (2014). Filmlerle Sosyoloji. (Çev: S. Ertekin). Metis.,Doğan, E. & Doğan. E. (2018). Kent ve Anti-Gösteri: İstanbul’un Sine-Masal İmgeleri, sinecine, 9(2), 111-130.,Eisenstein, S. (1989). Montage and Architecture, Assemblage, 10, 111-131.,Ercoşkun, Ö. Y. & Karaaslan, Ş. (2009). Geleceğin Ekolojik ve Teknolojik Kentleri. Megaron, 4(1), 27-34.,Erdem, N. & Şener, N. (2013). Bir Öteki Yaratmak: Yüzüklerin Efendisi Üçlemesinde Öteki Yaratımı. II. International Conference on Communication, Media, Technology and Design. Famagusta, 344- 349.,Erdem, T. (2018, Haziran). Uluslararası İlişkilerde Yeni Perspektif: Astropolitiğe Giriş. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20 (1), 431-446.,Erdine, E. (2020). Mimarlık ve Robotik Üretimin Günümüzü ve Geleceği. Dosya TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi, 45, 18-25.,Fitting, P. (2018). Ütopya, Distopya ve Bilimkurgu. R. Kızıler (Ed.), Ütopya Edebiyatı (s.193-218). İş Bankası Kültür.,Futuristic architecture of the 70s: photographs of a modern World with a twist of science fiction. (n.d.). Arch Daily. https://www. archdaily.com/943378/futuristic-architecture-of-the-70sphotographs-of-a-modern-world-with-a-twist-of-sciencefiction/5f0186b2b357654054000405-futuristic-architecture-ofthe-70s-photographs-of-a-modern-world-with-a-twist-of-sciencefiction-photo.,Goldberger, P. (1996, 7 Haziran). Film View, Architectural Visions, Celluloid Frames. New York Times, https://www.nytimes. com/19996/01/07/movies/film-view-architectural-visionscelluloid-frames.html (Erişim Tarihi: 17.06.2021).,Hall, S. (1997). The Work of Representation. S. Hall (der.). Representation: Cultural Representations and Signifying Practices içinde. Open University, 13-74.,Hall, S. (2005). Anlamlandırma, Temsil, İdeoloji: Althusser ve PostYapısalcı Tartışmalar. Mutlu, E. (der.). Kitle İletişim Kuramları içinde. Ütopya, 359-394.,Hart, J. (1999), The Art of the Storyboard: Storyboarding for Film, TV and Animation. Butterworth-Heinemann.,Hayward, S. (1996). Key concepts in cinema studies. Routledge, 11-15.,Hobsbawn, E. (1993). Küllerden Doğan. R Blackburn (Der.), (Çev: O. Akınhay), Çöküşten Sonra - Sosyalizmin Geleceği. Ayrıntı.,Kleinhans, C. (2010). Marksizm ve Film. (Çev: Ö. Yaren). Sinecine, 1(2), 109-118.,Koeck, R. (2013). Cine-scapes: Cinematic Spaces in Architecture and Cities. Routledge.,Köymen, E. (2008). Üç Boyutlu Animasyon Filmlerde Mimarlık. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Trakya Üniversitesi, Edirne.,Morello, S. (2020). No Longer, Not Yet: Retrofuture Hauntings on The Jetsons. De genere, 6, 113-127.,Movable apartment pods of the future, 1970s. (2018). Reddit. https:// www.reddit.com/r/RetroFuturism/comments/8qagsu/movable_ apartment_pods_of_the_future_1970s/.,Norberg-Schulz, C. (1980). Genius Loci-Towards a Phenomenology of Architecture. Rizzoli.,My Life As A Teenage Robot Theme Song (HQ) | Episode Opening Credits | Nick Animation. (2016). Nickleodeon Cartoon Universe. https://www.youtube.com/watch?v=tkXWxL_KrUA.,Novak, M. (2013, 14 Mart). Mid-21st Century Modern: That Jetsons Architecture. Smithsonian Magazine. https://www. smithsonianmag.com/history/mid-21st-century-modern-thatjetsons-architecture-2494820/ (Erişim Tarihi: 08.08.2021).,Orhun, O. (2017). Cool Zamanlar, Gençlik, Archigram ve Tarifi Zor Bir His Üzerine. Manifold. https://manifold.press/cool-zamanlargenclik-archigram-ve-tarifi-zor-bir-his-uzerine (Erişim Tarihi: 08.08.2021).,Özkuş, B. Y. (2006). Archigram: Tekno-Topya. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.,Pallasmaa, J. (2001). The Architecture of Image: Existential Space in Cinema, Rakennustieto.,Penz, F. & Lu, A. (2011). Urban Cinematics: Understanding Urban Phenomena Through the Moving Image. Intellect.,Preston, R., Johnson, D. J., Edwards, S. J. A., Miller, M. D. & Shipbaugh, C. (2002). Space Weapons Earth Wars. Rand.,Sağlık, A., Temiz, M., Kasniç, G. & Kelkit, A. (2021). “Hayao Miyazaki’nin ‘Rüzgârlı Vadi, Komşum Totoro, Rüzgâr Yükseliyor’ Animelerindeki Peyzaj Unsurlarının İncelenmesi ve Değerlendirilmesi”. Sanat Dergisi, (37), 359-374. http://doi.org/10.47571/ataunigsfd.764769,Sevinç, A. & Yürekli, F. (2006). Ütopyacı Anlayışın 1960’larda Gösterdiği Değişimler. İtüdergisi/a mimarlık, planlama, tasarım, 5(2), 143-155.,Sevinç, A. (2009). Hayal Gücüne Güç Katan Toplumsal Arka Plan: 1960’ların Ütopya Eskizleri İçin Altlık Çalışması. Sosyoloji Dergisi, 3(18), 173-194.,Şakı Aydın, O. & Sivas Gülçur, A. (2018). Animasyon Sineması ve Göstergebilim: Coco Filminin Greimas’ın Eyleyensel Örnekçesine Göre Çözümlenmesi. Asos Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6 (70), 1-13.,Şumnu, U. (2017). Önemli bir mimarlık belgeleme aracı olarak sinema filmleri: Sivri Akıllılar filmi ve Nebioğlu Tatil Köyü. Sanat Yazıları, 37, 349-360.,Şumnu, U. (2019) Sohbet Çukurları 1960’larda Tasarım ve Bir Sosyal Devrim Aracı Olarak Mobilya. Sanat Yazıları, 41, 565-582.,Tanyeli, U. (2001) Sinema ve mimarlık: Temsiliyet nesnenin temsili sanatın sanallıkla ifadesi. Arredamento Mimarlık, 11, 66.,Telotte, J. P. (2010). Animating space: from Mickey to Wall-E. University Press of Kentucky.,The Jetsons: TV or Not TV. (2015). Youwp. https://yowpyowp. blogspot.com/2015/11/the-jetsons-tv-or-not-tv.html.,Theme Building (n.d.). Wikipedia. https://en.wikipedia.org/wiki/ Theme_Building.,The Transformers 1986 Full Movie. (2021). YouTube. https://www. youtube.com/watch?v=3RNzyYurjHg.,Tulum, H. (2018). Art and Architecture Synthesis in Turkey: From 1950s to 1970s. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Bahçeşehir Üniversitesi, İstanbul.,Tulum, H. (2020). Mimari Belgelemede Türk Sinemasının Rolü: Tarabya Oteli Analizi. Sanat Yazıları, 43, 433-456.,Tschumi, B. (1994). Manhattan Transcripts. Academy. http://www. tschumi.com/projects/18/ (Erişim Tarihi: 06.06.2021).,Ünver, T. (2002). Bir Popüler Kültür Ürünü: Çizgi dizi Pokemon. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi , Ankara.,Ünver, B. (2015). Sinema ve Mimarlık Etkileşimi: Wall-E Filmi Örneği. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi 4. Ulusal İç Mimarlık Sempozyumunda Sunulan Tam Metin Bildiri, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, İstanbul.,Ünver, B. (2020). Distopik Bilim Kurgu Sinemasında Gelecek Mekânları ve Mimari Öngörüler, Yedi Sanat Tasarım ve Bilim Dergisi, 24, 95-111. https://doi.org/10.17484/yedi.730583,Ürtekin, Ö. (2018). Geçmişten Günümüze Animasyon Filmlerinde Mekân Kullanımı Analizi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Işık Üniversitesi, İstanbul.,Verner Panton 1960s. (2016). B22 Design. https://b22-design.tumblr. com/post/140465207995/verner-panton-1960s.,Vieira, F. (2018). Ütopya Kavramı. R. Kızıler (Ed.), Ütopya Edebiyatı (3-35). İş Bankası Kültür.,Westfal, G. (2006). s.197). Space Opera. E. James, F. Mendlesohn (Der.), Science Fiction. Cambridge.,Wood, A. (2006). Re-animating space. Animation, 1(2), 133-152.,Yavuz, E. (2015). An aesthetic response to an architectural challenge: Architecture’s dialogue with the arts in Postwar Turkey. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
dspace.entity.typePublication
local.indexed.atTRDizin

Files

Collections

TR-Dizin İndeksli Yayınlar Koleksiyonu