Soylent Green: Kara bir Film, Kapkara bir Gelecek

Abstract

İkinci Dünya Savaşı sonrasında batılı ülkelerin yeni bir büyük savaşı önlemenin yolu olarak seçtiği devlet destekli ekonomik kalkınma modeli hem tüketim toplumuna hem de 1960larda hissedilmeye başlayan hızlı nüfus artışına yol açtı. Bunun üzerine nüfus patlamasına bağlı küresel bir felaket olacağına inanan bazı bilim insanları yaklaşan tehlikeyi doğrudan halka anlatmaya başladılar. 1970lere gelindiğinde medyada her gün yüksek nüfus artışı hakkında bir haber çıkıyordu, ancak Amerikan toplumunun nabzını iyi tutan Hollywood sadece Soylent Green’i üretmekle yetindi. Film siyasal olarak muhafazakâr tercihlerde bulunsa da distopik bir gelecekte anlattığı öyküsünde etkileyici bir trajik eko- kahraman yaratmıştır. Bu çalışmada film iki açıdan inceleniyor. Birincisi, filmin yapıldığı dönemin ürünü olması. Bu dönemde genel kabul gören bilimsel görüşe göre, nüfus patlaması ile doğum kontrolü arasında kuvvetli bir ilişki vardır. (Benzer şekilde filmin esas aldığı Yer Açın! Yer Açın! da doğum kontrolünü vurgular.) Ancak, toplumun muhafazakâr kesimlerinin doğum kontrolüne karşı olmasının etkisiyle muhafazakâr film yapımcıları öyküyü insan bedeninden gıda üretilmesi gibi akıl almaz bir komplo etrafında anlatmayı seçmişler. İkincisi, filmin izleyici üzerindeki etkisi. Yapımcıların muhafazakâr tercihleri nedeniyle de olsa bu komployu merkeze almaları filmin izleyici üzerindeki etkisini arttırıyor olabilir. Ayrıca doğum kontrolünü ihmal eden yapımcılar bu boşluğu çevreci konuları ön plana çıkararak doldurmuşlar. Bu sayede filmin distopik öyküsü izleyicinin zihinsel zaman yolculuğu yapmasını sağlayıp finalde yaşattığı katarsis deneyimi ile de izleyicinin çevre konusunda duyarlılığını arttırıyor. Bu farkındalık ve hassasiyet ile gelecekten geçmişe bakabilen izleyici zamanının sorunlarını daha iyi anlayabilecektir. Sonuç olarak filmler, ama özellikle distopik filmler bu etkileri sayesinde çevre konusundaki gerçekleri insanlara anlatmanın önemli araçları olabilirler.